Ekipten arşivleri - Sayfa 7 / 14

Şubatta Doğrula Sepeti’nde fiyatlar %10,18 arttı

Bu yazımızda her ayın 3’ünde gündem olan enflasyon oranlarını konu aldık. Doğrula olarak da bir ürün sepeti oluşturup bir aylık fiyat değişimini ölçtük. Öncelikle temel kavramlar olarak enflasyonu ve TÜFE’yi açıklamak istiyoruz. Şubat’ta Doğrula Sepeti’nde fiyatların değişimini bulduk.

Temel kavramlar

Enflasyon: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na göre enflasyon fiyatların genel seviyesindeki değişimdir. Toptan eşya fiyat endeksleri, tüketici fiyat endeksleri, üretici fiyat endeksleri ve özel kapsamlı TÜFE göstergeleri gibi çeşitli endeksler aracılığı ile ölçülmektedir.

TÜFE: Tüketici tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri ölçen endekstir. TÜFE hesaplanırken örnek bir kitlenin mal ve hizmete ne kadar para harcadığı bulunarak TÜFE hesaplamasında mal ve hizmetlerin ağırlığı belirlenir. Her ay mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişim ölçülür ve ağırlıkları ile çarpılır. Çıkan sonuç TÜFE’dir.

Enflasyon neden önemlidir?

Öncelikle enflasyonun olması demek tüketicilerinin aynı para ile daha az mal ve hizmet alması demektir. Ayrıca, reel faiz enflasyon oranı ile doğrudan bağlantılı olduğu için nominal faiz oranının belirlenmesinde de enflasyon göz önünde bulundurulur.

Türkiye’de enflasyon

Her ayın 3’ünde TÜİK enflasyon oranlarını açıklamaktadır. Başta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası olmak üzere pek çok kamu ve özel kuruluş TÜİK’in enflasyon oranlarına göre karar vermektedir.

Enflasyon oranını paylaşan diğer kuruluş ENA Grup

TÜİK’in yanında Enflasyon Araştırma Grubu(ENAGrup) da Türkiye’deki tüketici enflasyonunu ölçmektedir. Sosyal medyada TÜİK’in yanında bu grubun da enflasyon oranı paylaşılmaktadır. ENAGrup’un enflasyon oranları ile TÜİK’in enflasyon oranları birbirinden farklı çıkmakta ve bu sebeple de sosyal medya kullanıcıları TÜİK oranlarından şüphe duymaktadır. Çoğunlukla ENAGrup’un tüketici enflasyon oranı daha yüksek çıkmaktadır.

TÜİK ve ENA Grup enflasyon oranları

TÜİK’e göre Tüketici Fiyat Endeksi yıllık bazda yüzde 54,44 artarken aylık bazda yüzde 4,81 arttı. Gıda enflasyonu ise yüzde 8,41’dir.

ENA Grup’ta ise TÜFE yıllık bazda yüzde 123,8 arttığını hesaplarken aylık bazda yüzde 5,44 arttığını hesaplamıştır. Gıda enflasyonunu ise aylık bazda %0,07’dir.

Doğrula aylık fiyat artışı hesaplaması

Doğrula olarak bizde aylık olarak bazı tüketici ürünlerindeki fiyat değişimini ölçmek istedik. Metodolojimiz ve aldığımız fiyatların kaynaklarını da paylaşarak size ürün sepetimizdeki ürünlerin Kasım ayındaki fiyat değişimini gösteriyoruz.

Doğrula Sepeti’mizin ocak ayındaki fiyat artışı

Doğrula sepetinin fiyatındaki bir aylık (Şubat Ayı) artış yüzde 10,18’dir. Gıda sepetinin fiyat artışı ise yüzde 8,53’dür.

Sepetimizdeki fiyatlarda fiyatı en çok artan 20 ürünü ise aşağıda verdik.

ENA Grup ve TÜİK ile bizim sepetimiz arasındaki farkın sebeplerinden ikisi bizim sepetimizde daha az ürün olması ve aldığımız fiyatların kaynaklarının farklı olmasıdır. Aşağıdaki Excel dosyasında ürünlerin ortalama fiyatlarını, fiyat artışını artışını, ürünlerin sepetteki ağırlıkların, alt sepet gruplarının ve tüm sepetin fiyat değişimini bulabilirsiniz.

Şubat Ayı Enflasyon

Metodolojimiz

Fiyat değişimini incelerken 145 ürün grubunu baz aldık. TÜİK’ten aldığımız enflasyon sepetindeki bazı ürünleri çıkardık ve bazılarının ağırlıklarını değiştirdik. Amacımız bir ailenin bir ayda temel olarak tüketebileceği ürünlerdeki fiyat değişimini ölçmekti. Bu sebeple temel olmayan gıda ürünlerini ve kıyafet, otomobil gibi her ay alınması gerekmeyen ürünleri çıkardık.

Hangi kaynakları kullandık?

İncelememizi yaparken sadece web sitelerini kullandık. Gıda ürünlerinin, kişisel bakım malzemelerinin, temizlik malzemelerinin ve gıda sarf malzemelerinin fiyatlarını dört marketin online alışveriş sitesinden aldık. Bu marketler Migros, A101, Carrefour ve Şok’tur. Bu marketler ülkenin en yaygın olan marketlerindendir. BİM’in internet sitesinde fiyatlar yazmadığı için BİM’i incelemedik.

İlk olarak ortalama kirayı ölçmek için Endeksa, Sahibinden ve Zingat’a baktık ve üç büyük şehrin yani ,İstanbul, Ankara ve İzmir’in, kira ortalamalarını aldık. Sonra, su faturası için İski, Aski ve İzsu’ya, elektrik ücreti için EPDK’ya, doğalgaz için İGDAŞ, Başkentgaz, İzmirgaz, İzgaz ve Enerya’ya baktık. Tüp gaz ücreti için Aygaz, İpragaz ve Milangaz’ı ele aldık. Benzin, motorin ve LPG için Petrol Ofisi, BP ve Shell’in fiyatlarına baktık. Metro ve belediye otobüsleri için İstanbul, Ankara ve İzmir fiyatlarını inceledik. Cep telefonu paketlerinin fiyarlarını Vodafone, Turkcell, Türk Telekom ve PTTCELL’den aldık. İnternet paketlerinin fiyatların için ise Superonline, Türk Telekom, Türknet ve Netspeed’i inceledik.

Fiyat değişimini nasıl hesapladık?

145 ürün grubunun her birinin bir kaç kaynaktan aldığımız fiyatlarının ortalamasını bulduk. Belirtmek isteriz ki fiyatlarını aldığımız ürünlerin gramajı birbirine çok yakındır. TÜİK’ten aldığımız sepetin ürünlerinin ağırlıklarında bazı değişimlere gittik. Bu ağırlıklara karar verirken Türkiye’deki bir kişinin bir ayda tükettiği ürün miktarını baz aldık. Aşağıda ürünlerin sepetteki ağırlıklarını bulabilirsiniz.

Sepet-Agirliklari

Aralık ve Kasım ayı için elimizdeki ortalama fiyatlar ile ürünlerin ağırlıklarını çarptık ve bu ağırlıkları toplayarak sepet fiyatını bulduk. Sonunda elimizdeki iki ayın sepet fiyatı vardı. Sonra, Aralık ayının sepet fiyatından Kasım ayının sepet fiyatını çıkardık ve çıkanı Kasım ayının sepet fiyatına bölüp 100 ile çarptık. Sonuçta elimizdeki sepetin fiyatının bir ayda yüzde kaç arttığını bulduk. Bu işlem ile tüketici fiyat endeksini bulmuş olduk.

Yrd. Doç. Dr. Oktay Kızılkaya’nın hazırladığı slayttan alınmış Tüketici Fiyat Endeksi örneği

Metodolojimiz ile alakalı eleştirilerinizi ve önerilerinizi bekliyoruz. Eleştirilerinizi veya önerilerinizi e-mail yoluyla erselalemdar@doğrula.org adresine yada Doğrula’nın sosyal medya adreslerine gönderebilirsiniz.

Kaynaklar: TCMB SözlükTCMB Enflasyon ve Fiyat İstikrarı-2013TÜİK-03/03/2022ENA Grup-03/03/2022Nooldu.net-26/06/2020Ekonomist.net-21/12/2019MigrosA101CarrefourŞOKEndeksa Sahibinden ZingatİskiAskiİzsuEPDKİGDAŞBaşkentgazİzmirgazİzgazEneryaAygazİpragazMilangazPetrol OfisiBPShellVodafoneTurkcellTürk TelekomPTTCELLSuperonlineTürk TelekomTürknet NetspeedYrd. Doç. Dr. Oktay Kızılkaya

Ukrayna krizi çerçevesinde Montrö Boğazlar Sözleşmesi nasıl okunmalı?

Son birkaç haftadır Rusya ve Ukrayna arasındaki yükselen gerilim çatışmaya dönüştü. 24 Şubat’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptığı açıklamada Ukrayna’ya karşı özel askeri operasyon düzenleneceğini söyledi ve Rusya’nın Ukrayna operasyonunu başlattı. Bu konu sosyal medyada gündemin en tepesine yerleşti. Konuyla alakalı Rusya ile Ukrayna arasında gelişen savaşın, ‘3. Dünya Savaşına’ dönüşeceği belirtilirken; Montrö Boğazlar sözleşmesi ile ilgili birtakım paylaşımlar yapıldı.

Doğrula olarak, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne göre Türkiye’nin boğazlar üzerindeki yetkisini inceledik. Fakat bunu incelemeden önce uluslararası hukukta kabul edilen “savaş açma hakkını” (Jus Ad Bellum) inceleyip uluslararası hukuka göre uygun bir şekilde savaşa girip girmediğine bakacağız. Çünkü Möntro Boğazlar Sözleşmesi’ne göre Türkiye’nin boğazlar üstündeki yetkisi savaşın olup olmamasına göre değişiyor.

Adil Savaş İlkeleri ve Jus Ad Bellum nedir?

Adil savaş kuramı, savaşın gerekçesini, koşullarını, ve ilkelerini belirlemeye yönelik kuramsal bir düşüncedir. Bu kurum iki kısımdan oluşur. Bunlar savaş açma hakkı (Jus Ad Bellum) ve savaş sırasında uyulması gereken kurallardır (Jus In Bello). Bu yazıda sadece savaş açma hakkı üzerinde duracağız.

Birleşmiş Milletler Antlaşması

Rusya ve Ukrayna’nın yanısıra tüm NATO ülkelerinin de üye olduğu Birleşmiş Milletler Antlaşması’nda savaş açma haklarına değiniliyor. Antlaşmanın 2. maddesinin 4. fıkrasına göre üye devletler, herhangi bir devletin siyasi bağımsızlığına veya toprak bütünlüğüne karşı BM’nin amaçları ile bağdaşmayacak şekilde kuvvet uygulaması veya kuvvet kullanma tehdidinde bulunmasından kaçınırlar. Antlaşmaya göre bu kuralın iki istisnası var:

Üye ülkelere bir saldırı durumunda ülkelerin bireysel ya da meşru savunma hakkı vardır (Madde 51).
Güvenlik konseyinin kararları sonucunda operasyon düzenlenebilir (Madde 42).

Koruma sorumluluğu ve insani müdahale

Rusya’nın Ukrayna operasyonu bu iki istisnayı da karşılamamaktadır. Fakat 2005’te BM’nin Dünya Zirvesi’nde kabul edilen “koruma sorumluluğu” yapılan operasyonlara neden olarak sunulabilmekte. Buna göre devletler kendi nüfuslarını toplu vahşet suçlarından korumalıdır. Bu suçlar etnik temizlik, soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı olan suçlardır. Uluslararası toplum, bu suçları önlemeye çalışan devletlere destek vermelidir. Devletler bu suçları önleyemediği takdirde uluslararası toplum buna karşı kolektif önlemler almalıdır. Buna benzer bir kavram da: ‘insani müdahaledir’. Fakat bu konular uluslararası hukukçular tarafından çokça tartışılmakta.

İnsani müdahalenin ne ölçüde olacağı ve nasıl olacağı ile bir kesinlik yok. Putin de operasyonların gerçekleştiği Donbas’ta soykırım olduğunu iddia etmişti. Özetle ortada uluslararası hukuka uygun bir savaşın olup olmadığı yoruma dayanıyor.

Möntro Boğazlar Sözleşmesine göre barış durumunda Türkiye’nin boğazlar üzerindeki yetkisi

1936’da imzalanan Möntro Boğazlar Sözleşmesi Türkiye’nin İstanbul ve Çanakkale Boğazları üzerindeki yetkisini açıkça belirtmektedir. Sözleşmede 10. maddeden 18. maddeye kadar barış zamanında yabancı devletlerin boğazlardaki geçişleri ile alakalı ayrıntılar veriliyor.

Barış zamanında Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler, Türkiye’ye ön bildiri yaparak savaş gemilerini boğazlardan geçirebilir. Kıyısı olmayan devletler ise savaş gemilerini toplam 8 bin tonu aşmadığı sürece Karadeniz’e geçirebilir. Fakat, bu gemiler 21 günden fazla Karadeniz’de duramaz.

Savaş durumunda Türkiye’nin boğazlar üzerindeki yetkisi

19. Maddede ise savaş zamanı Türkiye’nin boğazlardaki yetkileri anlatılıyor. Buna göre Türkiye savaşa dahil değilse, savaşan ülkelerin savaş gemilerinin boğazlardan geçişi yasak olacaktır. Türkiye’yi bağlayan bir karşılıklı yardım antlaşması gereğince yapılan yardım bu maddenin istisnasıdır. Diğer ülkelerin savaş gemileri ise anlaşmadaki koşullar sağlandığı takdirde boğazlardan geçebilir. Türkiye savaşa dahil veya yakın bir savaş tehlikesi karşısında ise savaş gemilerinin geçişi tamamıyla Türk hükümetinin inisiyatifindedir.

Özetle…

Eğer Rusya’nın operasyonlarından sonra Türkiye, yakın zamanda bir savaş tehdidi görüyorsa, boğazlarını diğer ülkelerin kullanımına istediği gibi kapatabilir. Eğer Türkiye Ukrayna ve Rusya’nın çatışmasını bir savaş olarak kabul ediyorsa bu ülkelerin savaş gemilerinin geçişini yasaklayabilir.

Che Guevara’nın öldürüldüğünde çantasından ‘Nutuk’ çıktığı iddiası

Bazı iddialar yıllar boyunca o kadar çok paylaşılmıştır ki, artık iyice kanıksanmıştır. Sıklıkla yayılan bu absürt söylentilerden birine örnek olarak, Arjantinli Komünist devrimci Ernesto Che Guevara’nın 1967’de Bolivya’da öldürüldükten sonra çantasında “Nutuk” bulunduğu iddiasını örnek gösterebiliriz.

Birçoğumuzun yıllardır duyduğu bu iddia halen ara ara yayılım gösteriyor ve inananların sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Peki bu iddia ne kadar doğru? Che Guevara, seyahatlerinde Atatürk’ün söylevlerinin Türkçe dilde yazıya aktarıldığı Nutuk’u okuyor muydu gerçekten?

Bunu inceledik.

Kaynak

Arjantin’li devrimci doktor Che Guevara, 1967 yılında Bolivya’da yakalanıp öldürüldüğünde, sırt çantasından NUTUK çıkmıştır. Başkası ATATÜRK’e hayran biz araplara…
Kaynak
che guevara vurulduğunda çantasından nutuk ve tarak çıkmış
Kaynak
CHE GUEVARA… Mücadelesi yüreği kadar büyüktü. Hiç eğilmedi. Vurulduğunda sırt çantasında “Nutuk”çıktı. Şimdi şarkısı Latin Amerika rüzgarlarında. Bugün doğum günü. Gezden,gözden,arpacıktan selam olsun

Che Guevara’nın sırt çantasındaki kitaplar arasında ‘Nutuk’ yoktu

Küba devrimde sembol isimlerden biri olan Ernesto Che Guevara, Bolivya’da infaz edildikten sonra hakkında birçok iddia ortaya atıldı bunlardan belki de en tuhafı Che’nin seyahatleri esnasında “Nutuk” okuduğuydu. Google’da arama çubuğuna İspanyolca “libros en la mochila del Che Guevara (Che Guevara’nın sırt çantasındaki kitaplar)” yazdığımızda, bununla alakalı Carlos Soria Galvarro‘nun bir yazısına ulaştık. Bolivyalı gazetecinin araştırmasında, Che Guevara hakkında bazı kişisel bilgilere ulaşmak mevcut. Galvarro, yazısında, Che’nin çantasından bu beş kitabın olduğunu belirtiyor:

Che Guevara’nın çantasından çıkan kitaplar

Karl Marx – “Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı”
Salomón Lvovich Vigotski “Güncel Kapitalizm Teorileri Üzerine Makaleler”
Paul Carrell – “Geliyorlar”
H. B. Philips – “Analitik Geometri”
Luis Peñaloza – “Bolivya Ekonomi Tarihi”

Yazının devamı okunduğunda, Che Guevara’nın okuma listesinde olan bazı kitaplar da görülüyor. Bunların arasında “Nutuk” kitabı bulunmuyor.

Che Guevara’nın Nutuk okurken çekildiği iddia edilen fotoğraf

Che Guevara’nın Nutuk okuduğuna dair ortaya atıla bu absürt iddiayı desteklemek için paylaşılan bir görüntüde de, Che’nin elinde Nutuk, okurken görüldüğü bir fotoğraf yayılımda. Ara ara paylaşılan bu fotoğrafı inceledik.

Mine Kırıkkanat Tweeti

Fotoğrafı tersine arama yöntemi kullanarak aradığımızda, fotoğrafın orjinial haline ulaşıyoruz. Fotoğraftaki kitapta, iddia edildiği gibi Nutuk değil, Eduard Galeano’nun Dias y Noches de Amor y de Guerra (Aşkın ve Savaşın Gündüz ve Geceleri) kitabı olduğu sonucuna ulaşıyoruz.

Sonuç olarak ara ara tekrar ısıtılıp gündeme gelen, adeta bir şehir efsanesi olmuş bu iddianın da gerçekliği yansıtmadığını anlıyoruz. Che Guevara’nın Bolivya’da infaz edilmesinden sonra çantasından çıkan kitaplar arasında “Nutuk’un” olmadığını görmüş olduk.

Ocakta Doğrula Sepeti’nde fiyatlar yüzde 12,8 arttı

Bu yazımızda her ayın 3’ünde gündem olan enflasyon oranlarını konu aldık. Doğrula olarak da bir ürün sepeti oluşturup bir aylık fiyat değişimini ölçtük. Öncelikle temel kavramlar olarak enflasyonu ve TÜFE’yi açıklamak isteriz. Ocak’ta Doğrula Sepeti’nde fiyatların değişimini bulduk.

Temel Kavramlar

Enflasyon neden önemlidir?

Türkiye’de enflasyon

Enflasyon oranını paylaşan diğer kuruluş ENA Grup

TÜİK ve ENA Grup Enflasyon oranları

TÜİK’e göre Tüketici Fiyat Endeksi yıllık bazda yüzde 48,69 artarken aylık bazda yüzde 11,10 arttı. Gıda enflasyonu ise yüzde 10,9’dur

ENA Grup’ta ise TÜFE yıllık bazda yüzde 115,17 arttığını hesaplarken aylık bazda yüzde 15,79 arttığını hesaplamıştır. Gıda enflasyonunu ise aylık bazda %17,38’dir.

Doğrula aylık fiyat artışı hesaplaması

Doğrula Sepetimizin Ocak ayındaki fiyat artışı

Doğrula sepetinin fiyatındaki bir aylık (Ocak Ayı) artış yüzde 12,8’dir. Gıda sepetinin fiyat artışı ise yüzde 10’dur.

Sepetimizdeki fiyatlarda fiyatı en çok artan 20 ürünü ise aşağıda verdik.

Ocak Ayı Enflasyon

Metodolojimiz

Hangi kaynakları kullandık?

Fiyat değişimini nasıl hesapladık?

Sepet-Agirliklari

Yrd. Doç. Dr. Oktay Kızılkaya’nın hazırladığı slayttan alınmış Tüketici Fiyat Endeksi örneği

İzmir’de yıldırım düşme anına ait sanılan görseller

Fotoğrafçıların en büyük tutkularından birisi de makineleri ile anlık gerçekleşen doğa olaylarını çekmek desek yalan olmaz. Uzun pozlama tekniği kullanılarak çekilen bu eşsiz görüntüler, bakanlarda hayranlık duygusu uyandırıyor.

Dün akşam saatlerinde başlayıp gece boyunca İzmir’de devam eden sağanak yağışta kaydedilen bazı görüntüler, sosyal medyada bir hayli gündemdeydi. Şimşek çakma anını gösteren bazı görseller “#Thor” ve “#İzmir” etiketleriyle paylaşılmıştı.

Paylaşımda olan bu görseller, İzmir’e benzerlik göstermediği için inceledik.

Kaynak

İlk fotoğraf Romanya’da 2014’te çekilmiş

Görseli tersine arama yöntemi kullanarak aradığımızda, bu görselin bazı stok fotoğraf sitelerinde de paylaşımda olduğunu görüyoruz.

Bu fotoğraf 13 Ocak 2021’de, Bornova Belediyesi’nin Twitter hesabında da paylaşmış.

“Danmir” kullanıcı adıyla paylaşımı yapan kullanıcının portfolyosunu incelediğimizde, aynı açıdan benzer fotoğrafların çekildiğini görüyoruz.

Kısa bir Google aramasında, bu kişinin Romanyalı doğa fotoğrafçısı Dan Mirica olduğunu tespit ettik. Kullanıcının kendisine ait fotoğraflarını ve seyahat notlarını paylaştığı web sitesinde de ilgili görsele ulaşmak mümkün.

Fotoğraf, siteye 2014’te yüklenmiş. Açıklama kısmında ise şunlar yazmaktadır “Lacul Mihailesti” açıklamadaki isim, Romanya’da bulunan bir göle ait. Dolayısıyla fotoğraf Romanya’da bulunan Mihăilești gölünün yakınında çekilmiş.

İkinci fotoğraf İzmir’den fakat 2012’de kaydedilmiş

Paylaşılan görsellerden bir diğerinde de denizin ortasına bir yıldırım düştüğü an görülüyor. Bu fotoğrafı tersine arama yöntemiyle Yandex üzerinden arattığımızda, bunun 2012’de İzmir’de çekildiği sonucuna ulaştık. İsmail Alacaoğlu’nun kaydettiği bu fotoğraf da geçtiğimiz akşam İzmir’de yaşanan sağanak yağış ile ilgili güncel olarak paylaşılan bir başka görsel olarak karşımıza çıkıyor.

Üçüncü fotoğraf 2015 Tayland’tan

Konuyla alakalı sıklıkla kullanılan fotoğraflardan birisinde de tıpkı diğerleri gibi anlık bir şimşek görüntüsü yakalanmış. Şehrin yapısı gereği İzmir’e benzemediği için bu fotoğrafı da aynı yöntemle aradık.

Arama sonuçlarında “Lightning Storm Over City” başlığıyla birçok stok görsel sitesinde paylaşılan fotoğrafın altında bulabildiğimiz tek bilgi “stnazkul” isimli bir kullanıcı tarafından eklenmesi. Görselin stok sitelere eklendiği tarih ya da yer bilgisi belirtilmemiş.

Stnazkul ismini diğer stok sitelerde aradığımızda 123rf sitesinde ismi ve soy isminin “Vasin Leenanuruksa” olduğu yazıyor. Fotoğrafçının profil bilgisinde konum olarak “Tayland” belirtilmiş.

Vasin Leenanuruska’ya Doğrula olarak ulaştık. Tayland’lı fotoğrafçı bize bu fotoğrafın çekim tarihini kesin olarak bilmese de 26 Mayıs 2015’te stok görsel sitelerine yüklediğini söyledi. Fotoğrafın konum bilgisi olarak Tayland Bangkok olduğunu da ekledi.

Gök taşının düşme anını gösteren bazı görseller eski tarihli ve Türkiye’den değil

Uzay fotoğrafçılığında kayda alınan “anın görüntüsü” fotoğrafları, bizleri büyülüyor ve evrenin ne kadar büyük olduğunu sorguluyoruz. Sosyal medyada gezinirken mutlaka bir gök taşının düşme anının kameralara yansıdığını görmüşüzdür.

Twitter ve diğer sosyal medya platformlarında bir süredir Türkiye’ye gök taşı düştüğüne dair bir iddia dolaşıyor. Kullanıcılar tarafından paylaşılan bazı görüntülerin, bu düşme anında kaydedildiği belirtiliyor. Bu görüntüler birçok haber sitesinde de paylaşılmış.

“#Göktaşı” ve “#Meteor” etiketiyle paylaşılan Bu görüntüleri inceledik.

Kaynak

Fotoğraf 2016’da Hindistan’ın güneyinde kaydedildi

Bahse konu olan görüntülerden en çok paylaşılanda, şehirden oldukça yüksek bir yerde, bulutların arasında arkasında yeşil bir şerit bırakacak şekilde düşen bir meteor görülmekte. Bu fotoğrafı tersine arama yöntemi kullanarak aradığımızda, bunun Prasenjeet Yadav isimli bir doğa fotoğrafçısının 2016 yılında, Hindistan’da kaydettiği sonucuna ulaştık. Yadav’ın çektiği bu fotoğrafı hem instagram hesabından, hem de diğer fotoğraflarından oluşan kişisel web sitesinden incelemek mümkün. National Geographic’in de bu fotoğrafa dair bir makalesi bulunuyor.

Prasenjeet Yadav, çektiği bu anlık fotoğraf için şu açıklamayı yapmış:

“Bu kesinlikle şimdiye kadar çektiğim en unutulmaz karelerden biri ve aynı zamanda National Geographic’in 2016’da yayınladığı ilk fotoğrafım! “GreenMeteor” isimli bu fotoğrafımı, Hindistan’ın güneyindeki Skyislands çevresindeki kentleşmeyi göstermek için hızlandırılmış bir çekim yaparken yakaladım. Kamera, 999 çekim için 15 saniyelik pozlamaya ayarlandı ve bu, o çekimlerden biri oldu. Meteorun yeşilimsi rengi, etrafındaki oksijenin ısınması ve atmosfere girerken ateşlenen mineral karışımının birleşiminden gelir.”

Gök taşı düşerken kayda alınan video, Avustralya’nın “Barrow Adası’ndan”

Videonun ilk karesini ekran görüntüsü alıp tersine arama yöntemi kullanarak aradığımızda, videonun 14 Haziran 2020’de Avustralya’nın Barrow Adası’nda kaydedildiği sonucuna ulaştık.

Meteorun Barrow Adası ile Cape Preston bölgesi arasında yol kat ettiği, yerel haber kaynakları tarafından bildirilmiş.

Curtin Üniversitesi, Uzay, Bilim ve Teknoloji Merkezi araştırmacısı Renae Sayers, bu meteorun tamamıyla gerçek olduğunu, kayanın üzerinde bulunan metallerin atmosfere girerken yanmasıyla böyle bir rengin ortaya çıktığı söyledi.

‘Görünen köy’ artık kılavuz istiyor

Sıklıkla duyduğumuz, ‘Gözünle görmediğine inanma’ sözü, bilgisayar teknolojisinin büyük ölçüde gelişmesiyle birlikte artık yerini “Gözünle gördüğünü mutlaka araştır” sözüne bıraktı. Dijital ortamda üretilen görsellerin, gerçekmiş gibi paylaşıldığına sıklıkla şahit oluyoruz.

Doğrula olarak karşımıza çıkan ilgi çekici görsellerin gerçek mi yoksa montaj mı olduğunu anlama yolunu, bir medya okuryazarının mutlaka bilmesi gerekliliğini vurgulamış ve bununla alakalı “Görsel ve video doğrulama teknikleri” yazısını kaleme almıştık. Aynı içeriği görsel anlatımlı olarak DoğruLab’ın 1. Bölümünde de izleyebilirsiniz.

Bu yazımızda, sosyal medyada son zamanlarda çokça paylaşıldığını tespit ettiğimiz bazı görsellerin analizini yaptık. ⬇

Dünya, Samanyolu Galaksisi ve Kuzey Işıklarını aynı karede gösteren fotoğraf

Twitter ve Facebook’ta paylaşılan bu görselde, Dünya, Samanyolu Galaksisi ve Kuzey Işıkları (Aurora Borealis) aynı karede görülüyor. Kullanıcıların paylaşım hakkındaki yorumları bunun ‘doğanın benzersiz uyumu’ olduğu yönünde. Peki bu görseldeki

Tweet Kaynağı

Sıkça paylaşılan bu astronomik fotoğrafı tersine arama yöntemi kullanarak aradık.

Dünya genelinde birçok kullanıcının aynı açıklama metniyle paylaştığı bu görselin, Marcel Clemens isimli bir sanatçının, birçok görseli bir arada kullanarak yaptığı kompozit bir çalışma olduğu görülüyor. Görseli, sanatçının Shutterstock ve Dreamstime profilinde de görmek mümkün.

Görselin orijinali, NASA’nın ISS astronotu Scott Kelly‘nin Instagram profilinde bulunuyor.

Alpler’in tepesinden Ay manzarasını gösterdiği iddia edilen video

Sosyal medyada oldukça fazla etkileşim alan bir başka görüntü de şimdi inceleyeceğimiz Ay manzarası. Alpler’in tepesinde kayda alındığı iddia edilen bu videoda Ay’ın görüntüsü oldukça olağandışı görülmektedir.

Videonun ilk karesini ekran görüntüsü olarak kaydedip, tersine arama yöntemi kullanarak aradığımızda bunun Ay değil, Mars olduğunu fark ediyoruz. NASA’nın Mars projelerinden elde ettiği veriler doğrultusunda çıkardığı dijital Mars haritasına buradan ulaşabilirsiniz.

Görsel, Mars’ın yüzünün efektlendirilmiş haliyle oluşturulmuş bir hareketli tasarımdır.

Şimşek ve Gökkuşağının aynı anda buluştuğu görsel

Twitter ve Instagram‘da pek çok kullanıcının paylaştığını tespit ettiğimiz bir görselde, gökkuşağı ve şimşeğin aynı noktada buluştuğu bir mizansen anı görülüyor.

Tweet Kaynağı

Görsel tersine arama yöntemi kullanılarak aratıldığında birçok sonuç çıkıyor. Bahse konu olan bu fotoğrafın kaynağını, birçok profesyonel ve amatör dijital tasarımcının sanat eserlerini paylaştığı Deviantart web sitesinde buluyoruz. “Sissyart1988” rumuzlu kullanıcının portfolyosunda bulunan fotoğraf, daha sonra birçok doğa fotoğrafı paylaşım platformunda kullanılmış.

Sonuç olarak görseldeki mizansen gerçek değil, dijital tasarımdır.

Norveç’te kurt görünümlü bir dağı gösteren fotoğraf

Bir başka ilginç doğa görselinin de Norveç‘ten olduğu belirtiliyor. Twitter’da ara ara denk geldiğimiz bu fotoğrafta, uluyan kurta benzeyen bir dağ şekli dikkatleri çekiyor. Ay’la uyum sağlayan bu coğrafi şeklin gerçek olup olmadığını inceledik.

Tweet Kaynağı

Görseli tersine arama yöntemi kullanarak taradık. Bu illustrasyon çalışması, Michelle von Kalben isimli bir dijital tasarım üreticisi tarafından yapılmış. Sanatçının 12 Mart 2021 tarihinde Instagram hesabına yüklediği bu paylaşımı 25 binden fazla beğeni almış.

Sanatçının Instagram Hesabındaki Gönderisi

Fotoğraftaki dağı parçalı olarak aradığımızda, buranın Norveç’te bulunan Segla Dağı olduğunu görüyoruz. Stok görsel sitesi Alamy’de de dağın orijinal görüntüsüne ulaşmak mümkün.
Bu görselin incelemesini Snopes da yaptı.

Kaynaklar: ShutterstockDreamstimeInstagramInstagram - IINASADeviantartAlamy

İddia Kaynakları: İddia Kaynağıİddia Kaynağı - IIİddia Kaynağı - IIIİddia Kaynağı - IVİddia Kaynağı - Vİddia Kaynağı - VI

Yatırım yoluyla vatandaşlık: diğer ülkelerdeki benzer uygulamalar

Son zamanlarda sosyal medyada en fazla konuşulan konulardan birisi de Türk vatandaşlığı hakkı elde etme şartları. Sosyal medya kullanıcıları bu şartların hafifleştirildiğini belirterek yeni kararları eleştiriyor. Ana muhalefet partisi lideri Kemal Kılıçdaroğlu da vatandaşlık kazanma şartlarını “500 bin dolara vatandaşlığı satıyorsunuz” diyerek konu hakkındaki rahatsızlığını dile getirmişti. 2019 yılında İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de benzer yorumlarda bulunmuştu. Biz de Doğrula olarak hem Türk vatandaşlığının nasıl kazanılacağını hem de dünyadaki benzer uygulamaları inceledik.

Türk vatandaşlığı nasıl kazanılır?

Genel olarak Türk vatandaşlığı ya doğumla ya da sonradan kazanılabilir. Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı ya da doğum yerine göre kazanılır. Soy bağı için doğum anında anne ya da babadan birinin Türk vatandaşı olması yeterlidir. Doğum yeri Türkiye ise ve doğan çocuğun anne ve babası belli değilse ya da vatandaşlıkları yoksa Türk vatandaşlığı kazanılır. Bunun haricinde yabancı uyruklular için Türk vatandaşlığı hakkı elde etmek için bazı şartlar bulunmaktadır.

Yabancı uyrukluların Türk vatandaşlığı kazanması

5901 No’lu Türk Vatandaşlığı Kanunu yabancıları uyrukluların nasıl vatandaşlık kazanabileceğini de açıklar. Buna göre yabancı biri gerekli şartları sağladığında yetkili makamlara başvurarak Türk vatandaşlığı hakkı elde edebilir. Bu şartlar;

Kendi milli kanununa göre, vatansız ise Türk Medeni Kanununa göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak
Başvuru tarihinden geriye dönük olarak Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmek
Türkiye’ye yerleşmeye karar verdiğini kanıtlamak (Türkiye’de taşınmaz mal edinmek, iş kurmak, yatırım yapmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma iznine tabi olarak bir iş yerinde çalışmak ve benzeri davranışlarla teyit etmiş olmak veya Türk vatandaşı ile evlenmek, ailece müracaat etmek, daha önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba, kardeş ya da çocuk sahibi olmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak).
Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak
Toplum içinde birlikte yaşamaya uygun bir biçimde iyi ahlak sahibi olmak ve bunu göstermek, davranışları ile çevresine güven vermek, toplumca hoş karşılanmayan ve toplum değerlerine aykırı kötü alışkanlığı bulunmamak
Uyum sağlayabilecek kadar Türkçe bilmek
Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak
Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamaktır.

Buna ek olarak bazı durumlarda Cumhurbaşkanı kararı ile yabancılar Türk vatandaşlığı kazanabilir. Daha önce bu durumlara sadece istisnaya bağlı iken 2016’da gelen değişiklik ile yatırım yolu ile de Türk vatandaşlığı kazanabilme şansı getirildi. 5 Ocak 2022 tarihinde ise bu yönetmeliğe yeni değişikler geldi. Buna göre aşağıdaki şartlardan birini sağlayan Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilir.

En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen.
En az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline üç yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilen.
En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen.
En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı üç yıl tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen.
En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında Devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilen.
En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az üç yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilen.

Kısacası yabancılar 500 bin dolarlık yatırım yaparak veya 250 bin dolarlık taşınmaz alıp onu üç yıl elinde tutacağına taahhüt ederek vatandaşlık kazanabilir.

Diğer ülkelerde yatırım yoluyla vatandaşlık kazanmak

Antigua ve Barbuda vatandaşlığı için dört farklı seçenek sunuluyor. Bunlar ülkenin Milli Kalkınma Fonuna kişi başı 100 bin dolar yatırmak, 400 bin dolarlık emlak satın almak, West Indies Üniversitesi’ne 150 bin dolarlık yatırım yapmak ya da tek başına en az 1,5 milyon dolar iş yatırımı yapmak ya da en az 5 milyon dolarlık toplu yatırım yapmak (her yatırımcı en az 400 bin dolar yatırmalı).

Malta vatandaşlığı için 750 bin avroluk (öncesinde en az 12 aydır Malta’da kalınıyorsa) ya da 600 bin avroluk (öncesinde en az 36 aydır Malta’da kalınıyorsa) yatırım yapılması gerekir. Bunun yerine 700 bin Avroluk emlak da almak Malta vatandaşlığı kazandırabilir.

Dominik vatandaşlığı Ekonomik Çeşitlendirme fonuna 100 bin dolarlık yatırım yaparak ya da 200 bin dolarlık emlak satın alarak kazanılabilir.

Kuzey Makedonya vatandaşlığı için en az 200 bin avroluk yatırım yapılmalı ve başvurudan önce en az 5 milyon avroluk sermaye sahibi olunmalı.

Grenada vatandaşlığı için Milli Değişim Fonu’na 150 bin dolar yatırılmalı ya da 350 bin dolarlık emlak satın alınmalı.

Karadağ vatandaşlığı için 100 bin avro devlete hibe verilmeli ve ülkenin merkezine yapılan bazı projelere 450 bin avroluk yada ülkenin kuzeyine bazı seçilmiş projelere 250 bin avroluk yatırım yapılmalı.

St. Kitts ve Nevis vatandaşlığı için 250 bin dolarlık Şeker Endüstrisi Çeşitlendirme Fonu’na yatırım yapmalı yada 400 bin dolarlık emlak yatırımı yapılmalı

12 Eylül 2021 tarihli habere göre Ürdün vatandaşlığı ise Ürdün şirketlerinden 1,5 milyon dolarlık hisse karşılığında alınabilir.

St. Lucia vatandaşlığı ise 500 bin dolarlık devlet bonosu alarak, Milli Ekonomik Fonu’na 100 bin dolarlık yatırım yaparak, 300 bin dolarlık gayrimenkul yatırımı yaparak yada 3,5 milyon dolarlık ticari yatırım yaparak alınabilir. Ayrıca, St. Lucia hükümeti kısa süreli Covid-19 fonuna 250 bin dolarlık yatırım yaparak vatandaşlık almayı sağlayan bir fırsat sağlıyor.

Bulgaristan vatandaşlığı için ise süreç diğerlerine göre biraz daha uzun sürüyor. 1,024 milyon avroluk devlet tahvili almak karşılığında 18 ay sonrasında Bulgaristan vatandaşlığı kazanılabilir. Yatırımcı Bulgaristan vatandaşlığı kazandıktan sonra 2 yıl daha parası devlet tahvilinde tutmalıdır. Sonrasında ise parasını faiziyle birlikte geri çekebilir.

Doğrulama platformlarından YouTube’a açık mektup

Dijital mecralarda yanlış bilgiyle mücadele etme konusunda doğrulama kuruluşları ne yazık ki tek başına yeterli değil. Bu bilgi kirliliğinin yayılımına dolaylı da olsa sebebiyet veren ve bu duruma çözüm üretmek için taşın altına elini koyması gereken “en büyük oyuncu” olan sosyal medya platformlarını, bu mücadeleye çağırmak gerekiyor.

Bugün geldiğimiz noktada Facebook, Twitter ve TikTok gibi sosyal medya kuruluşlarının, dezenformasyon içeren yanlış haberleri tespit edip aksiyon alma konusunda bağımsız doğrulama kuruluşlarıyla iş birliği yaptığını ve birlikte hareket ettiğini görüyoruz.

Elbette ki örnek olarak gösterdiğimiz global medya şirketlerinin girişimleri bizleri memnun ediyor ancak yeterli olmadığını söylememiz gerekiyor. Bugün Doğrula olarak üzerinde en çok araştırma yaptığımız ve mesai harcadığımız, gerek dünya, gerekse Türkiye gündemi için hayati bir önem arz eden konu şüphesiz ki Koronavirüs Pandemisi’dir.

Covid-19, mart 2020’den bu yana Türkiye’nin gündeminde. Doğrula olarak, şubat 2021’den beri yanlış bilgi yayılımını bitirmek için çalışıyor, Türkiye’deki diğer doğrulama platformlarıyla birlikte hareket ediyoruz. İşbu süreçte, sosyal medya platformlarıyla birlikte hareket etmek amacıyla, Uluslararası Doğruluk Kontrolü Ağı’nın (IFCN) YouTube’a bir çağrısı oldu.

YouTube Neden Doğrulama Platformlarıyla Birlikte Aksiyon Almalı?

2005’ten beri faaliyette olan, video paylaşımı ve yayıncılığın en büyük veri sağlayıcısı konumunda olan YouTube’un yanlış bilgi yayılımını engelleme politikası ne yazık ki yetersiz.

Bugün en basit şekilde kişisel bir kanal açıp, telif haklarını tamamıyla ihlal eden özensiz videolar çekerseniz, YouTube’un teknik altyapı ekibinin oluşturduğu ‘algoritmalar’ videoları yakalar ve telif hakkına sahip olan yapımcıların haklarını saklı tutar. Bu kuşkusuz olması gereken etik bir prosedür. Peki YouTube bu hassasiyeti neden kitleleri manipüle etme amaçlı uydurma içerik paylaşan ve olumsuz sonuçlara sebebiyet veren hesaplara müsaade ediyor?

Dünyada birçok ülkede IFCN’in imza yetkisi sahibi olan doğrulama organizasyonları, YouTube’un bu sorunu çözmek için bir plan yapmasını istedi ve açık bir mektup yazdı.

Doğrula olarak biz de başta Türkiye’deki IFCN imzacısı olan Teyit.org ve Doğruluk Payı olmak üzere, dünyada dezenformasyon ve bilgi kirliliğiyle mücadele eden diğer doğrulama kuruluşlarının yanında olduğumuzu belirtiyor; YouTube’un günbegün artan yanlış bilgi yayılımıyla ilgili eyleme geçmesini bekliyoruz.

IFCN’in bu konudaki mektubuna buradan ulaşılabilir.

Benzin fiyatları nasıl karşılaştırılır?

7 Ocak 2022 tarihinde Habertürk’te yayınlanan Enine Boyuna programında İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yaşar Hacısalihoğlu bazı açıklamalarda bulundu. Açıklamasında “Hollanda’da 1 litre benzin 1.96 Euro’ya çıkmış, İspanya’da 1.48 Euro, Almanya’da 1.66 Euro, Türkiye’de 0.89 Euro. Benzinde de Türkiye daha geride” ifadelerini kullandı. Bunun üzerine stüdyodaki diğer konuklardan bu karşılaştırmaya itirazlar geldi. Diğer konuklar alım gücünün de bu karşılaştırmada yer alması gerektiğini söyledi. Biz de Doğrula olarak Türkiye’deki benzin fiyatları ve asgari ücreti ile Avrupa Birliği ülkelerinin benzin fiyatları ve asgari ücretleri kıyasladık.

Avrupa Birliği ülkelerindeki ve Türkiye’deki alım gücü karşılaştırması

Türkiye’deki benzin fiyatları incelendiğinde 10 Ocak 2022 tarihinde İstanbul Avrupa bölgesi için benzini Türkiye Petrolleri 13,55 TL’ye, BP 13,57 TL’ye, Shell 13,56 TL’ye, Petrol Ofisi 13,58 TL’ye ve Opet 13,56 TL’ye satmaktadır. Buradan benzinin Türkiye fiyatını 13,56 TL olarak almak uygun olacaktır. Türkiye’de brüt asgari ücret ise 5004 TL’dir. 10 Ocak 2022 kuruyla da asgari ücret Euro bazında 319,53 Euro ve benzin fiyatı 0,87 Euro’dur. Avrupa Birliği ülkelerindeki benzin fiyatlarını ve asgari ücreti de karşılaştırmak amacıyla aldık. Asgari ücretin olmadığı ülkeleri bu karşılaştırmaya almadık. Buna göre Türkiye’de bir asgari ücrete 367 litre benzin alınabilir. 22 ülke arasında bir asgari ücrete en az benzin alınabilen üçüncü ülke Türkiye’dir.

Ülkeler	Asgari Ücret(2022)	Benzin Fiyatı(2022)	Asgari Ücret ile kaç litre benzin alınabilir? (2022)
Lüksemburg	2256,95	1,48	1524,97
Belçika	1691,4	1,64	1031,34
İrlanda	1680	1,68	1000,00
Fransa	1603	1,63	983,44
Almanya	1571	1,72	913,37
Hollanda	1725	1,98	871,21
Slovenya	1133	1,32	858,33
İspanya	965	1,48	652,03
Malta	731,31	1,34	545,75
Polonya	660,7	1,25	528,56
Litvanya	730	1,45	503,45
Çekya	665	1,45	458,62
Slovakya	646	1,46	442,47
Macaristan	558	1,29	432,56
Hırvatistan	622,94	1,48	420,91
Portekiz	705	1,69	417,16
Romanya	515	1,25	412,00
Estonya	654	1,6	408,75
Yunanistan	663	1,75	378,86
Türkiye	319,69	0,87	367,46
Letonya	500	1,46	342,47
Bulgaristan	388	1,19	326,05

Alım gücünü karşılaştırmak için başka ürünleri de kıyaslayabiliriz

Örneğin ekmek, su, süt, yumurta, tavuk eti, meyve, sebze gibi temel gıdaların fiyatlarını da karşılaştırmaya alabiliriz. Fakat burada da alım gücünü anlamak için ülkelerdeki geliri de göz önüne almak gerekir. Alım gücünü anlamak için bir temel gıda sepeti oluşturmak istedik. Bu sepete ekmek (500 gr), yumurta (12 adet), süt (1 litre), su (1,5 litre), tavuk eti (1 kg),peynir (1 kg), elma (1kg), patates(1 kg) ve su (1,5 litre) ekledik. Bu ürünlerin fiyatını Numbeo’dan aldık.

Ülkeler	Süt	Ekmek	Pirinç	Yumurta	Peynir	Tavuk	Elma	Patates	Su	Toplam Sepet
Lüksemburg	1,24	2,34	1,48	3,65	16,92	11,28	2,5	1,65	0,72	41,78
Fransa	1	1,48	1,86	3,04	16,11	10,27	2,59	1,73	0,69	38,77
Belçika	0,91	1,67	1,92	2,63	12,15	9,08	2,27	1,35	0,83	32,81
Hollanda	0,99	1,95	1,95	1,87	11,13	7,79	2,45	1,12	0,67	29,92
Malta	1,01	1,11	2,17	2,47	8,76	7,32	2,59	1,84	0,94	28,21
Almanya	0,9	1,38	1,93	2,39	9,91	6,99	2,39	1,34	0,42	27,65
İrlanda	1,02	1,48	1,38	2,86	7,53	8,13	2,18	1,53	1,33	27,44
Slovenya	0,93	1,15	1,47	2,23	10,74	7,31	1,62	0,86	0,66	26,97
Yunanistan	1,2	0,88	1,68	3,05	8,05	6,74	1,56	0,82	0,79	24,77
İspanya	0,78	0,99	1,03	1,9	9,77	5,99	1,73	1,15	0,63	23,97
Hırvatistan	0,85	0,9	1,65	2,13	7,77	6,64	1,2	0,67	0,95	22,76
Çekya	0,77	1,01	1,52	1,65	8,11	5,87	1,45	0,78	0,52	21,68
Slovakya	0,74	0,92	1,19	1,87	7,62	4,89	1,41	0,77	0,57	19,98
Estonya	0,73	0,83	1,43	1,49	6,78	5,66	1,5	0,58	0,75	19,75
Letonya	0,95	0,88	1,5	1,76	7	5,19	1	0,48	0,67	19,43
Portekiz	0,63	1,07	0,92	1,73	6,79	4,94	1,56	0,92	0,51	19,07
Litvanya	0,9	0,87	1,41	1,55	7,13	4,87	0,97	0,45	0,64	18,79
Bulgaristan	1,09	0,6	1,29	1,63	5,59	4,48	1,15	0,62	0,51	16,96
Macaristan	0,69	0,69	1,11	1,6	5,83	4,31	1,32	0,87	0,33	16,75
Romanya	0,98	0,62	1,04	1,98	4,93	4,32	0,84	0,5	0,52	15,73
Polonya	0,59	0,73	0,86	1,78	5,44	3,78	0,81	0,57	0,44	15
Türkiye	0,67	0,33	1,04	1,32	4	2,85	0,51	0,32	0,19	11,23

Bu tabloyu incelediğimizde 22 ülke içinde en ucuz sepet fiyatı Türkiye’nindir. Karşılaştırma yapmak için bu ülkelerde bir asgari ücret ile bu sepetten kaç tane alınabileceğini bakmamız gerek.

Ülkeler	Asgari Ücret/Toplam Sepeti
İrlanda	61,22
Hollanda	57,65
Almanya	56,82
Lüksemburg	54,02
Belçika	51,55
Polonya	44,05
Slovenya	42,01
Fransa	41,35
İspanya	40,26
Litvanya	38,85
Portekiz	36,97
Macaristan	33,31
Estonya	33,11
Romanya	32,74
Slovakya	32,33
Çekya	30,67
Türkiye	28,47
Hırvatistan	27,37
Yunanistan	26,77
Malta	25,92
Letonya	25,73
Bulgaristan	22,88

Buna tabloyu incelediğimizde ise Türkiye’nin sondan üçüncü olduğunu görüyoruz. Yani 22 ülke arasında Türkiye, asgari ücrete göre gıdada alım gücü en düşük altıncı ülkedir. Yunanistan’da, Malta’da, Letonya’da, Bulgaristan’da ve Hırvatistan’da asgari ücret alan bir kişi Türkiye’de asgari ücret alan bir kişiden maaşı ile daha az gıda alabiliyor.

Temel kavramlar

Enflasyon neden önemlidir?

Türkiye’de enflasyon

Enflasyon oranını paylaşan diğer kuruluş ENA Grup

TÜİK ve ENA Grup enflasyon oranları

Doğrula aylık fiyat artışı hesaplaması

Doğrula Sepeti’mizin ocak ayındaki fiyat artışı

Metodolojimiz

Hangi kaynakları kullandık?

Fiyat değişimini nasıl hesapladık?

Adil Savaş İlkeleri ve Jus Ad Bellum nedir?

Birleşmiş Milletler Antlaşması

Koruma sorumluluğu ve insani müdahale

Möntro Boğazlar Sözleşmesine göre barış durumunda Türkiye’nin boğazlar üzerindeki yetkisi

Savaş durumunda Türkiye’nin boğazlar üzerindeki yetkisi

Özetle…

Che Guevara’nın sırt çantasındaki kitaplar arasında ‘Nutuk’ yoktu

Che Guevara’nın Nutuk okurken çekildiği iddia edilen fotoğraf

Temel Kavramlar

Enflasyon neden önemlidir?

Türkiye’de enflasyon

Enflasyon oranını paylaşan diğer kuruluş ENA Grup

TÜİK ve ENA Grup Enflasyon oranları

Doğrula aylık fiyat artışı hesaplaması

Doğrula Sepetimizin Ocak ayındaki fiyat artışı

Metodolojimiz

Hangi kaynakları kullandık?

Fiyat değişimini nasıl hesapladık?

İlk fotoğraf Romanya’da 2014’te çekilmiş

İkinci fotoğraf İzmir’den fakat 2012’de kaydedilmiş

Üçüncü fotoğraf 2015 Tayland’tan

Fotoğraf 2016’da Hindistan’ın güneyinde kaydedildi

Gök taşı düşerken kayda alınan video, Avustralya’nın “Barrow Adası’ndan”

Dünya, Samanyolu Galaksisi ve Kuzey Işıklarını aynı karede gösteren fotoğraf

Alpler’in tepesinden Ay manzarasını gösterdiği iddia edilen video

Şimşek ve Gökkuşağının aynı anda buluştuğu görsel

Norveç’te kurt görünümlü bir dağı gösteren fotoğraf

Türk vatandaşlığı nasıl kazanılır?

Yabancı uyrukluların Türk vatandaşlığı kazanması

Diğer ülkelerde yatırım yoluyla vatandaşlık kazanmak

YouTube Neden Doğrulama Platformlarıyla Birlikte Aksiyon Almalı?

Avrupa Birliği ülkelerindeki ve Türkiye’deki alım gücü karşılaştırması

Ülkeler

Asgari Ücret(2022)

Benzin Fiyatı(2022)

Asgari Ücret ile kaç litre benzin alınabilir? (2022)

Lüksemburg

2256,95

1,48

1524,97

Belçika

1691,4

1,64

1031,34

İrlanda

1680

1,68

1000,00

Fransa

1603

1,63

983,44

Almanya

1571

1,72

913,37

Hollanda

1725

1,98

871,21

Slovenya

1133

1,32

858,33

İspanya

965

1,48

652,03

Malta

731,31