Videoda Putin’in NBC News yayınında Erdoğan hakkında konuştuğu iddiası

3 Oca 2023

14:59

Yanlış

Doğru

Sonuç

Putin’in Erdoğan için “Dünyanın en iyi liderleri arasından kendimle birlikte çıkarttım” dediği iddiasıyla paylaşılan video gerçeği yansıtmıyor.
Söz konusu video NBC News’ten Keir Simmons’un 11 Haziran 2021’de Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı röportajdan alınmış.
Röportajda sorulan sorular ve verilen cevaplar tarandığında ‘dünyanın en iyi liderleri’ temalı herhangi bir soru ve ‘Erdoğan’ ya da ‘Türkiye lideri’ ifadelerini barındıran bir cevap yer almıyor.

İddia Yayılımı

Son dönemde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin başta olmak üzere diğer dünya liderleriyle yaptığı görüşmeler yoğun bir şekilde devam ederken sosyal medyada bir video paylaşıldı. Video Putin’e sorulan bir soruyu ve onun verdiği cevabı gösteriyor.

Türkçe altyazı ile paylaşılan görüntüde Putin’e ‘dünyanın en iyi liderleri kim’ sorusunun yöneltildiği iddia edildi. Devamında Rusya Devlet Başkanının soruya cevap olarak Eski Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump ve Eski Almanya Başbakanı Angela Merkel’in ismini verdiği görülüyor. Ayrıca eklenen Türkçe çeviriye göre Putin videoda daha sonra yöneltilen ‘Erdoğan?’ sorusuna ‘onu kendimle birlikte listeden çıkarttım’ şeklinde cevap veriyor.

Kanıt

Türkçe altyazı doğru değil

İddiada kullanılan video dikkatlice dinlendiğinde, görüşmeyi yapan kişinin konuşmalarının Türkçe’ye yanlış çevrildiği açıkça fark ediliyor.

Röportajı yapan kişinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e iddia videosunun başında yönelttiği soru tam olarak şu şekilde:

‘Perhaps within months, to supply Iran with an advanced satellitte system enabling Tehran to track military targets. Is that true?’

Bu soru cümlesi eksik gibi görünüyor ancak temel olarak İran’a, Tahran’ın askeri hedefleri takip etmesini sağlayacak gelişmiş bir uydu sistemi sağlanmasından bahsedildiğini söyleyebiliriz. Burada geçen anahtar kelimeler üzerinden internet taraması yaptığımızda, karşımıza NBC News’ten Keir Simmons’un 11 Haziran 2021’de Putin ile Moskova’da gerçekleştirdiği röportaj çıkıyor. Söz konusu görüşmenin video görüntüsü, iddiaya konu olan videoyla örtüşüyor.

‘Dünyanın en iyi liderleri’ ya da ‘Erdoğan’dan bahsedilmiyor

Öte yandan, NBC News’in YouTube kanalından video olarak paylaşılan röportajın transkripti haber kanalının sitesinde yazılı şekilde de yayımlanmış. Buradan videonun iddiaya kaynak olarak kullanılan kısmında Simmons’un sorusunun tam haline ulaşabiliyoruz.

Videonun iddiada kullanılan kısmında Simmons’un sorusu şöyle:

‘In the U.S. it’s repoted that Russia is preparing, perhaps within months, to supply Iran with an advanced satellite system, enabling Tehran to track military targets. Is that true?’

ABD’de Rusya’nın İran’a, belki de birkaç ay içinde, Tahran’ın askeri hedefleri takip etmesini sağlayacak gelişmiş bir uydu sistemi tedarik etmeye hazırlandığı söyleniyor. Bu doğru mu?

Transkript üzerinden Keir Simmons’un tüm sorularını ve Vladimir Putin’in bu sorulara verdiği cevapları taradığımızda ‘Erdoğan’ kelimesiyle eşleşen hiçbir sonuca rastlamıyoruz.

Bunun haricinde ‘Türkiye’ ve ‘Türk’ kelimeleri transkriptte yalnızca ‘İdlib bölgesindeki Türk birlikleri’ ve ‘Türkiye-Suriye sınırı’ ifadelerinin içerisinde yer alıyor.

Son olarak ‘lider’ kelimesi ise Simmons’un Putin’e Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden ile görüşmesi hakkında sorduğu soruda ‘Avrupalı liderler’, ‘otokratların lideri’ ve Putin’in başka bir soruya cevabında ‘Çin liderliği’ şeklinde geçiyor.

Yani, iddiada kullanılan video NBC News’in 11 Haziran 2021’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı röportajdan alınmış. Röportaj videosunun transkripti incelendiğinde ‘dünyanın en iyi liderleri’ veya ‘Erdoğan’ temalı herhangi bir soru veya cevaba rastlanmıyor.

Bu sonuca itiraz et