2021 kasım-aralıkta Katar’a 2.5 milyon küçükbaş hayvanın ihraç edildiği iddiası

7 Nis 2022

10:27

Yanlış

Doğru

Sonuç

Ticaret Bakanlığı ve TÜİK’in açıkladığı verilere göre kasım ve aralık aylarında 2,5 milyon küçükbaş hayvanın satıldığı iddiası doğru değil. Açıklanan sayılar ile 2,5 milyon arasında çok büyük fark var.

TÜİK’in verilerine göre kasım, aralık ve ocak aylarında Katar’a yapılan küçükbaş canlı hayvan ihracat değeri 3 milyon 178 bin 98 dolar.
Bu 3 ay için Katar’a ihraç edilen küçükbaş hayvan etinin değeri ise 2 milyon 252 bin dolardır.
Bu hesaba göre Katar’a ihraç edilen küçükbaş hayvan sayısını 2,5 milyon adet olarak baz aldığımızda, hayvan başı birim fiyatta yaklaşık 3 dolar gibi gerçekçi olmayan bir tutar ortaya çıkıyor.

İddia Yayılımı

22 Mart 2022 tarihinde CHP İstanbul Milletvekilli Özgür Karabat Twitter’da bir iddia paylaştı. Bu iddiaya göre, “Sadece 2021 kasım ve aralık aylarında 2,5 milyon küçükbaş hayvan Katar’a ihraç edildi.” Karabat doların düşmesi ile hayvan ihracının teşvik edildiğini söyledi. Hayvanların uçakla ve gemiyle gönderildiğini belirtti. Karabat kırmızı et fiyatının da arttığını vurgulayarak 2021’in aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %339,8 artışla 14.8 milyon dolarlık canlı hayvan ihraç edildiğini ve 2022’nin ocak-şubat aylarında ise %451,5 artışla 31,3 milyon dolarlık canlı hayvan ihraç edildiğini ifade etti.

Özgür Karabat konuyla ilgili bir sonraki gün tekrar paylaşımda bulundu. Satılan hayvanların bir kısmının kesilerek bir kısmının da canlı olarak gönderildiğini söyledi. Aralık, ocak ve şubat aylarında 400 milyon dolarlık hem canlı hem kesilmiş hayvan ticareti yapılırken geçen sene aynı aylarda bu sayı 90 milyon dolar olduğunu belirtti.

CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu da konuşmasında Özgür Karabat’ın bu iddiasını tekrar dile getirdi. Bazı haber siteleri de Karabat’ın iddiasını ve Kılıçdaroğlu’nun konuşmasını tekrar paylaştı.

Kanıt

İddiaya Ticaret Bakanlığı cevap verdi

30 Mart’ta Ticaret Bakanlığı konu ile ilgili bir açıklama yayınladı. Açıklamaya göre Katar’a 2021 yılı kasım ve aralık aylarında 22 bin 600, 2022 yılı ocak ve şubat aylarında 22 bin 575 küçükbaş hayvan ihraç edildiği belirtildi. 2021 yılında toplam küçükbaş ihracatı 264 bin 216 iken bunun 96 bin 797 tanesi ise Katar’a gönderildiği söylendi. Kısacası, açıklamayla söz konusu iddia yalanlandı.

TÜİK’e göre küçükbaş hayvan ticareti

TÜİK verilerini incelediğimizde 2021 yılının kasım ve aralık aylarında Katar’a 2 milyon 628 bin 960 dolarlık canlı küçükbaş hayvan ihracatı yapıldığını gördük. 2022 yılının Ocak ayında ise bu sayı 549 bin 338. Bu verileri göz önüne aldığımızda 2,5 milyon küçükbaş hayvan satıldığını varsayarsak hayvan başına 1 ile 2 dolar arasında bir ücret ödendiğini buluyoruz. Bu da pek mümkün gözükmüyor.

Karabat daha sonra iddiasına bu hayvanların canlı ve kesilerek de gönderildiğini eklemişti. 2021 yılı kasım ve aralık ayları için Katar’a ihraç edilen küçükbaş hayvanların etleri değeri ise 1 milyon 464 bin 709 dolardır. Kısaca, 2,5 milyon küçükbaş hayvanın bu verilere göre ihraç edilmesi mümkün değildir.

TÜİK verilerine göre toplam canlı hayvan ihracatı 2021 aralık ayında 14 milyon 676 bin dolar iken 2022 yılının ocak ve şubat aylarında bu sayı 30 milyon 964 bin dolardır. Karabat’ın belirttiği sayılar ile bu veriler yakındır. Ama bir önceki seneye göre artışa baktığımızda %339,8 değil, yaklaşık %62 artış olduğunu görüyoruz. 2022 ocak ve şubat aylarındaki canlı hayvan ihracatı ise geçen senenin aynı aylarına göre %451 değil, %112 artmıştır. 2020 yılında ise 83 milyon 405 bin dolarlık canlı hayvan ihracatı yapılmıştır.

Kısacası hayvan ihracatında önemli bir artış olsa da TÜİK’in verilerine göre Karabat’ın iddia ettiği kadar bir artış söz konusu değil.

İddia Kaynağı-1İddia Kaynağı-2İddia Kaynağı-3İddia Kaynağı-4İddia Kaynağı-5İddia Kaynağı-6İddia Kaynağı-7İddia Kaynağı-8Ticaret Bakanlığı-30/03/2022TÜİK