İngiltere Kralı’nın Atatürk’ün önünde eğilip elini öptüğü iddiası

İngiltere Kralı VIII. Edward’ın Eylül 1936’da Türkiye’yi, ziyaret ettiği biliniyor.  Kültür Bakanlığına bağlı Atatürk Ansiklopedisi’nde ve Dış İşleri Bakanlığı’nın “Tarihte Bugün” içeriğinden bu bilgiyi doğrulayabiliyoruz.

Dönemin gazetelerinden Ulus, Tan ve Akşam da kralın gelişini ilk sayfaya taşımış.

Kaynaklar Atatürk’ün elini öpen kişinin kim olduğu konusunda kesin bir bilgi veremese de iddiada kullanılan fotoğraf ise Vakit gazetesinin 10 Temmuz 1927 baskısında görülebiliyor. “Reisicumhur hazretleri dün kumandanlık, vilayet ve şehremaneti [belediye] makamlarını ziyaret ettiler.” başlıklı yazıda aynı günden farklı fotoğraflar kullanılmış. İddia fotoğrafı da bunların arasında yer alıyor. Fotoğrafın altındaki açıklama kısmına ise “Gazimiz Dolmabahçe’den ayrılırken” ibaresi yazılmış.

Cumhuriyet’in verdiği bilgiler, Atatürk Günlüğü ile de eşleşiyor. Haftalık dergi Servet-i Fünun‘un 14 Temmuz 1927, Cumhuriyet‘in 10 – 11 Temmuz 1927 tarihli baskılarında da aynı gün çekildiği anlaşılan diğer fotoğrafları görebiliyoruz.

Genelkurmay Başkanlığının hazırladığı “Fotoğraflarla Atatürk” isimli albümde de Atatürk’ün Temmuz 1927’deki İstanbul günlerine ait fotoğrafları görebiliyoruz. Onlar da gazetelerdeki ile uyuşuyor.

Kralın el öpmesi tarihsel gerçekliğe ve diplomasiye uymuyor

Kral her ne kadar Gazi Mustafa Kemal’i ziyaret etse de elini öpmesi gibi bir durum söz konusu değil. Basına servis edilen fotoğraflarda da bu poz yer almıyor. Türkiye – İngiltere ilişkileri her ne kadar yolunda olsa da bir kralın herhangi bir ülkenin devlet başkanının elini öpmesi tarihsel gerçeklik ve diplomasi ile bağdaşmıyor.

Gazeteci Murat Bardakçı da 16 Haziran 2021 tarihli “Fotoğrafı nefret vasıtası hâline getirmek” yazısında iddia fotoğrafına değinmiş bu tür iddiaları ‘yalan’ ve ‘palavra’ olarak değerlendirmişti.

Bu iddia Malumatfuruş, Yalansavar tarafından da incelenmiş.