Gandi, “Atatürk İngilizleri yenmeden evvel İngilizleri tanrı biliyorduk” dedi mi?

3 Eyl 2025

16:51

Yanlış

Doğru

Uydurma

Sonuç

Gandhi’nin “Atatürk İngilizleri yenmeden evvel İngilizleri tanrı biliyorduk” şeklinde bir sözü yok.
Türkçe ve Hintçe kaynaklarda yer almıyor.
Sözün internet geçmişi 2014’ten geriye gitmiyor.

İddia Yayılımı

“Atatürk İngilizleri yenene kadar Tanrı’yı da İngiliz zannederdim.”
Bu söz, sosyal medyada yıllardır Mahatma Gandi’ye atfedilerek dolaşımda. İlk bakışta hem etkileyici hem de tarihsel bağlamıyla güçlü görünen bu ifade, farklı platformlarda binlerce kez paylaşıldı.

Kimi kullanıcılar “Gandi’nin Atatürk’e hayranlığının kanıtı” diyerek sahiplenirken, kimi kaynaklar da bu sözün doğruluğunu sorguladı.

Peki bu söz gerçekten Gandi’nin mi yoksa internetin sıkça ürettiği sahte alıntılardan biri mi? Araştırdık.

Kanıt

En eski paylaşım 2014’ten

Anahtar kelime taraması ile araştırmamıza başladık. Sözün ulaşabildiğimiz en eski kaynağı 2014 yılından.

Sözün 2014’ten önce herhangi bir kaydına rastlanmıyor. Aynı şekilde kaynak sayabileceğimiz belge ve kitaplarda da söz yer almıyor. Yukarıda eklediğimiz paylaşım da herhangi bir kaynak belirtmemiş.

Bu sözü, Gazeteci Güneri Cıvaoğlu da Milliyet’teki köşesinde kullanmış. Ancak aynı şekilde o da bir kaynak belirtmemiş.

Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “What They Say About Atatürk” isimli çalışması, farklı ülkelerde Atatürk hakkında söylenen sözleri derliyor. Çekoslavakya, ABD gibi ülkelerin yanı sıra Hindistan için de bözel bir sayfa hazırlanmış. Ancak Gandhi’nin bu sözle ilgili herhangi bir kaydı bu çalışmada yer almıyor. Hatta burada Gandi’nin herhangi bir sözü de yok.

Sözü Hintçe taradığımızda da verimli bir kaynağa ulaşamadık.

Tüm bu veriler ışığında, Gandhi’nin “Atatürk İngilizleri yenmeden evvel İngilizleri tanrı biliyorduk” şeklinde bir sözünün olmadığını söyleyebiliriz. İfade sosyal medyada kaynaksız olarak paylaşılmasına rağmen pekçok kişi yayılmasını sağlamış.

Bu sonuca itiraz et