Galatasaray’ın eski lakabının “Frenk itleri” olduğu iddiası

İddia uydurmadan ibaret

Anahtar kelime taramamız, bu ifadeyi doğrulayacak hiçbir gazete haberi, makale veya tarihî görsele ulaştırmadı.

Galatasaray ismini aldığı Galatasaray Lisesi, 1868’de Fransız eğitim sistemi örnek alınarak kurulmuştu. Bu nedenle okul zaman zaman “Batılı” kimliğiyle anılmış olsa da bu durum siyasi veya askerî bir ittifak anlamına gelmiyordu.

II. Meşrutiyet döneminde yani Büyük Savaş’a doğru giden süreçte okuldaki Fransız eğitimci kadrosu epey azalmıştı. Öyle ki 1894’teki rakamlarla kıyaslandığında, lisedeki Fransız öğretmenlerin oranı, 20 yıllık bir süre içinde yaklaşık %24–25 düzeyinden “Büyük Savaş” patlak vermeden hemen önce %12’lere kadar gerilemiş oldu.

Buna rağmen okulun üzerindeki Fransız kültürel havası, dönemin Türkçü aydınlarının eleştirilerine konu olmuştu. Örneğin Yusuf Akçura (1876–1935), Fransızca eğitim yapan Galatasaray Lisesi’ni, Türklük bilincinin gelişmesini geciktiren kurumlar arasında sayıyordu.

Keza Mondros Ateşkes antlaşmasından sonra okul yönetiminin Fransız güçleri ve hükümetle olan sıcak ilişkisi milli hareketi destekleyen okul öğrencileri ile arasında gerilim yaratmıştır. Lisenin bu tutumu milli mücadele sonrasında da eleştiriler almasına neden olmuştur. Ancak bu durum, “işbirliği” ya da “ihanet” değil, işgal altındaki İstanbul’daki karmaşık siyasi atmosferin bir yansımasıydı.

Lozan’dan sonra Fransa Galatasaray üzerindeki yetkisi üzerinde diretse de 1924 şubatından itibaren Galatasaray Lisesi’ne ilişkin gelişmeleri izlemekle yetindi ve lisede Fransız etkinliğini azaltan yeni durumu kabullenmek zorunda kaldı.

Galatasaray Lisesi ile ilgili bu sonuçlara ulaşılabiliyor. Takım ile ilgili ise “yardım” adı altında anabileceğimiz bir bilgi yok.

Sonuç olarak tarihsel kaynaklarda Galatasaray için “Frenk İtleri” ifadesinin kullanıldığına hiçbir yerde rastlanmıyor.

Anahtar kelime taramamız, bu bağdaştırmanın 2025’ten önce internette yer almadığını gösteriyor. Ulaşılan tüm örnekler, 2025 yılında yapılan sosyal medya paylaşımlarına dayanıyor.

Kaynak taramalarımız sonucunda bu iddianın tamamen uydurma olduğunu söyleyebiliyoruz. Eğer Türkiye’nin en köklü spor kulüplerinden biri için böyle bir lakap gerçekten kullanılmış olsaydı, mutlaka tarihî bir kayda veya arşiv örneğine rastlanırdı.