Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Tek servetim bu yüzüktür” dediği iddiası

Görsel ve yazılı kaynaklar bizi Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Adayı olduğu 90’lı yıllara götürüyor.

Erdoğan, 1994 seçimleri sürecinde yaptığı bir konuşmada kendisine seçim kampanyasına destek için verdiği yüzükten bahsediyor:

“Şimdi ben bunu ciddi bir gerçek olarak ortaya koyuyorum ve inanıyorum ki hanım kardeşlerimizin kapı kapıya dolaşarak verdiği mücadele sıradan bir mücadele değil. Ve şu anda hareketimize verdikleri maddi ve manevi destek de tarif edilir gibi değil. Çok ilginç. Daha bana 27 Mart seçim kampanyası ile ilgili ilk ücret bir hanımdan geldi. Geçen gün bir zarf. Açtım zarfı zarfın içinden bir de baktım ki bir yüzük çıktı. 1970 yılında nişanlanmış bir hanımefendi. Adres madres yok sadece ismi var. Bir de ufak pusula koymuş. ‘Sayın Başkanım 27 Mart seçim kampanyasının besmelesi lütfen benim bu yüzüğüm olsun’ demiş. Bu aşkı bu heyecanı holdinglerin milyarları aşabilir mi? Aşamaz.”

Görüldüğü gibi yüzük kendisinin bile değil aslında. Erdoğan “tek servetim bu yüzük” ya da “hırsızlık yapmışımdır” gibi bir ifade kullanmıyor.

Erdoğan konuşmasını yaparken kendisine gönderilen yüzüğü de gösteriyor. Ancak tek varlığının bu yüzük olduğunu söylemiyor. Bu görüntü, iddia görsellerinde sıkça kullanılan fotoğraf olmasa da aynı dönem içinde farklı bir konuşmasından alınmış olduğunu destekleyen bir haber görseli var.

Aynı metne Milliyet’in arşivinden ulaşmak mümkün. 

Bu konuşmasında da “tek servetim bu yüzük” ya da “hırsızlık yapmışımdır” gibi bir ifade kullanmıyor.

Bu görseli tersine görsel arama metodu ile taradığımızda karşımıza bu kez eski bir Foto-Şaka kupürü çıkıyor. 

“Foto-Şaka” ifadesi, 80’ler-90’lar döneminde birçok gazetede kullanılan mizahi köşe formatlarından biri. Amaç, gerçek bir fotoğrafın altına esprili veya uydurma bir altyazı yazarak mizah yapmak.

Yani ciddi bir haber değil — tamamen alaycı veya eğlencelik bir içerik olarak tasarlanıyor. Dolayısıyla başka hiçbir arşiv kaydında rastlamadığımız “işte bütün servetim bu yüzük” ifadesi aslında bir mizah köşesinin uydurma atfından yayılmış gibi görünüyor. Bu da Erdoğan’ın böyle bir sözü olmadığı anlamına geliyor.

Erdoğan’ın böyle bir sözü olmadığı gibi aynı dönemde mal varlığına dair bir açıklaması da mevcut.

İddia yayılımı 2013’te başlıyor

Kaldı ki 90’lara tarihlendirilen bu atfın yayılımı internet geçmişinde 2013-2014‘te başlayıp 2015’ten itibaren hız kazanıyor. Görselin “Foto-Şaka” kısmı silinip sosyal medyada dolaşıma sokuluyor. 2013 yılından önce Erdoğan’ı bu atıfla eleştiren herhangi bir paylaşım görülmüyor.

2014’te köşe yazılarında iddia fotoğrafının yine “Foto-Şaka” başlığı silinmiş versiyonunun köşe yazılarında kullanıldığını görüyoruz.  Aynı yıl TBMM’de de aynı söz gündeme getiriliyor.

2015 yılına gelindiğinde 1 Kasım seçimlerinden önce MHP Bor ilçe teşkilatının binasına pankart şeklinde asılmasına kadar varıyor.

Böylece bir gazete şakası, yıllar sonra “gerçek bir sözmüş” gibi dolaşmaya başlıyor.